İklim değişikliğinin biçimlendirdiği turba bataklığı
Büyük Turba Bataklığı (Großen Moor), en güneydeki düz arazi turba bataklığıdır. Buradaki yağış, örneğin Emsland'daki turba bataklıklarındaki gibi sık ve düzenli değildir. Turba bataklığımızın tarihinde her zaman, yağışın az olduğu evreler olmuştur ve burada bulunan yaklaşık 6.500 yıllık ağaç gövdeleri bu dönemlerden kalmadır. Turba çıkarılmasını aksatan sabit kök buluntuları, buradaki turba çıkarmanın özellikleri ve zorlukları arasındaydı.
Büyük Turba Bataklığı’na ait yaklaşık 500 çamın dendrokronolojik yaş tarihlemesi, MÖ 4619'dan 4431'e kadar bir zaman dilimini ortaya çıkardı (Resim 2).
Bu turba bataklığı 7.500-8.000 yıl önce bir alçak turba batağı olarak oluşmuştur. Ise ırmağı akışının tıkanmasıyla ormanlar sular altında kalarak öldüler. Göl ve bataklık alanı oluşdu. Ancak ondan sonra yükseltilmiş turba bataklık meydana gelmiştir. Turba yosunları yerleşerek büyümüş, hertrafı tamamen kaplamış ve bu asitli ortama dayanamıyan tüm bitkileri yerinden etmiştir.
Ağaç kökü topaklarını temizlemek için zorlu çalışma (Resim 3). Karşılığındaki mükâfat, ekim alanının meydana gelmesi (Resim 4).
Turba yosunları, kendileri için asidik bir ortam yaratmak için kullandıkları hidrojen iyonlarını yayarlar ve bu da rakiplerinin büyümesini engeller. Turba yosunu sınırsız büyüyebilir. Bitki yukarı doğru gelişir. Geri kalanı ölür ve turbaya (torfa) dönüşür. Bitkiler gelişmek için ihtiyaç duyduğu azotu topraktan değil, yağmur suyundan alırlar. Resim 5, iç sulardan alçak turba bataklıklarına ve yükseltilmiş bataklıklardan insanlar tarafından toprağın işlenerek ekimine kadar olan gelişme evrimini (modern tarım toplumu) göstermektedir.
Sağlam işleyen durumdaki turba bataklığı yılda 1 mm büyür. Bitki bileşenleri (turba yosunu, pamuk çayırı, sazlıklar), turbada genellikle hâla tanınabilir durumdadır (Resim 6).
Çok sayıda kök, ağaç küttükleri, çok büyük turba kepçelerinin (ekskavatörlerinin), örneğin Avrupa'nın en büyük elektro turba kepçesi "turba bataklığındaki dev, Gigant” bizim bataklığımızda ekonomik olarak kullanılamayacağı anlamına geliyordu. Turba çıkarma işlemi çok sık kesintiye uğramak zorunda kaldı.
Müzedeki diğer istasyonlara bağlantılar
<1><2><3><4><5><6><7><8><9><10><11><12><13><14><15><16><17><18><19><20><21><22><23>